Қазақстандағы бұлт технологиялар нарығын не күтіп тұр?

Бұлт технологияларs бүгінде адам өмірінің маңызды бөлігіне айналды. Олар экономика, медицина, білім, бизнес, ғылым және өндіріске қатысты. Бұлт қызметтері шағын және орта бизнес өкілдерінің де, мемлекеттік органдардың да назарын аударады.

Gartner зерттеу компаниясының мәліметінше, 2024 жылға қарай барлық IT шығынның 45%-дан астамы дәстүрлі шешімдерден бұлтқа ауысады. Оларға АТ инфрақұрылымына, бағдарламалық қамтамасыз етуге, қолданбалы бағдарламалық қамтамасыз етуге және бизнес-процестерді аутсорсингке жұмсау кіреді. Жаһандық өтпелі кезеңдегі бұл өсу бұлт технологияларын пайдаланудағы негізгі айырмашылықтармен тікелей байланысты: әмбебаптық, икемділік, ыңғайлы құрылым және жоғары қауіпсіздік.

IDC сарапшыларының мәліметі бойынша, 2021 жылдың соңында бүкіл әлем бойынша қоғамдық бұлт қызметтеріне жұмсалған шығын 2020 жылғы 316,7 миллиард доллармен салыстырғанда 408,6 миллиард долларға жетіп, нарықтың 29%-ға өскенін көрсетті. Бұлтты көші-қонды қазір елдер қарапайым IТ міндеті ретінде емес, бизнестің стратегиялық басымдығы және даму мен бәсекелестікте жеңіске жетудің негізі ретінде қабылдайды.

Қазақстанда бұлт қызметтері нарығының көлемі 2021 жылы 8,95 млрд теңге болып, бір жыл бұрынғы 6,39 млрд теңгеден өсті, деп хабарлайды Iks Consulting. Цифрлық экожүйелердің дамуы және мемлекет пен бизнестің белсенді цифрлық трансформациясы инновация жылдамдығын арттырады. Елдегі смарт жүйелер санының артуы, ағынды қызметтер санының артуы және жаңа AR/VR мазмұнының енгізілуі бұлт технологияларын пайдалану қажеттігін және соның нәтижесінде деректер орталықтарын құруды арттырды.

«Дата орталықтары - түрлі деңгейдегі бизнес-процестерге Cloud- технологияларын табысты енгізудің негізгі факторларының бірі. Дата орталықтары «нөлдік» кезеңде бола отырып, әуелі дамып, инфрақұрылымды одан әрі кеңейту үшін негіз қалады. Жеке дата орталықтарын пайдалану қызметтер мен бизнестің өнімділігін қамтамасыз ету үшін деректерді сақтау және өңдеуге барынша сенімді жағдай жасауға мүмкіндік береді», - деді Huawei Technologies Қазақстан бас директоры аппаратының басшысы Фарида Төлеубаева.

Деректер орталығы - өнімділігі, сенімділігі және ақауларға төзімділігі ең жоғары деңгейде болуы керек нысан. Осыған байланысты Uptime Institute халықаралық сертификаттау институтының стандарты бойынша салынған және Tier III сенімділік деңгейіне сәйкес келетін дата орталықтары барған сайын назар аударып жатыр. Бұл мәртебе - ақауларға 99,982% төзімділік пен дата орталығының, онда орналасқан ақпараттық, телекоммуникациялық және инженерлік инфрақұрылымның үздіксіз жұмысының кепілі.

«Бүгінде Қазақстандағы бұлт технологиялары нарығы бірте-бірте қарқын алып жатыр. Бұлт технологиялары мен олардың инфрақұрылымына сұраныс артып келеді, өйткені олар бизнестің жылдам цифрлық трансформациясын қолдауға, шығынды азайтуға және бәсекеге қабілетті арттыруға кең мүмкіндік ашады. Алайда отандық Cloud индустриясының көлемі осы саланы дамытуға белсенді инвестиция салатын елдермен салыстырғанда 10 есе аз. Бұл айырмашылық қазір елде бұлт қызметтері нарығында, әсіресе экономикалық және мемлекеттік секторларды цифрландыру жүргізіліп жатқан жағдайда орасан өсудің айқын болашағы бар екенін көрсетеді», - деді Фарида Төлеубаева.

Бұлт шешімдерінің Қазақстандағы нарықтың көлемін үйлесімді ұлғайтудың негізгі шарттарын былай анықтауға болады:

Инфрақұрылым ретінде деректер орталығы нарығының болуы;

Ел ішінде де, шетелде де дамыған магистральдық байланыс арналарының болуы;

Елде дамыған жергілікті бұлт платформаларының болуы (өз платформаңызды нөлден әзірлеу үшін ондаған жыл, көп инвестиция және жоғары білікті кадрлар қажет).

Отандық бұлт технологиялары секторын және оның инфрақұрылымын масштабтау - сарапшылар үшін нақты сынақ. IT секторының талаптарын және елдегі нарықтық жағдайды талдау, техникалық өзгерістерді уақытылы басқару және енгізу процестерін бақылау бұлт шешімдері провайдерлерінің жоғары дәлдіктегі жұмысын талап етеді. Мұндайда бұлт инфрақұрылымының жеке өндірісі және бүкіл әлем бойынша инновацияларды енгізуде көп жылдық тәжірибесі бар компаниялар ең жақсы таңдау болады.

Huawei жоғарыда аталған барлық тармаққа толығымен сай келеді. Флагмандық компания сертификатталған және TIER 3-үйлесімді деректер орталықтарын салады, магистральдық байланыс арналарын жасайды және жаңартады, сонымен қатар оны Қазақстанда локализациялау мүмкіндігі бар озық бұлт платформасын құру технологиясы бар. Оның көмегімен бұлт технологияларын енгізу, жаңа IaaS қызметтері мен платформа қызметтерін құру, сонымен қатар телекоммуникацияларды дамыту тұтынушылардың кең ауқымына қолжетімді болады.

Үкіметтің Digital Hub бағдарламасының ауқымды бөлігі «Huawei» компаниясының «Cloud Hub» бастамасы өзінің технологиялық мүмкіндіктерімен көршілес елдерден тұтынушыларды тарту арқылы Қазақстанның еуразиялық нарықтағы орнын нығайтуға көмектеседі. Бұл елге халыққа бұлт қызметтерін көрсетуде де, ірі бизнеске цифрлық трансформацияны жеделдету қызметтерінде де танымал көшбасшы болып қалуға мүмкіндік береді.